ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 19 Ιανουαρίου 2000, κυκλοφόρησε στην αγορά ένας πολυαναμενόμενος και υπερφιλόδοξος επεξεργαστής για notebooks και thin clients. Μάλιστα, είχε τύχει τόσης προβολής ώστε η αγορά ανέμενε ότι θα μπορούσε να σπάσει το μονοπώλιο των Intel-AMD. Πρόκειται για τον Transmeta Crusoe, ο οποίος πλασαρίστηκε ως ο πιο “αποδοτικός” από πλευράς κατανάλωσης επεξεργαστής για φορητούς υπολογιστές. Χαρακτηριστικό εξαιρετικά απαραίτητο σε μία εποχή που οι ειδικές τεχνολογίες επεξεργαστών για notebooks ήταν μετρημένες στα δάκτυλα και βέβαια, μόλις άρχιζε η ραγδαία ανάπτυξη της φορητότητας στο χώρο των υπολογιστών. Μόνο που ο “Ροβινσώνας” της Transmeta έμελλε να χάσει το δρόμο του στην πορεία.

H αλήθεια είναι ότι εκεί στα 2000, ο Crusoe διέθετε ένα αξιοζήλευτο σετ προδιαγραφών, που -θεωρητικά- θα μπορούσε να του δώσει όλα τα φόντα για ένα επιτυχημένο μέλλον. Η μέθοδος εξοικονόμησης ενέργειας υπήρξε στα χαρτιά απλή. Ο Crusoe δεν ήταν ακριβώς ένας x86 επεξεργαστής, αλλά ένας συμβατός x86 με μεθόδους software. Αντί δηλαδή να εκτελεί απευθείας το σετ μικροεντολών x86, διέθετε ένα επιπλέον επίπεδο λογισμικού που μετέφραζε τη γλώσσα μηχανής στο σετ μικροεντολών x86 (το λεγόμενο Code Morphing). Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνονταν δύο στόχοι: (α) απλούστερη αρχιτεκτονική και μείωση του αριθμού των τρανζίστορ, άρα και της κατανάλωσης και (β) θεωρητική συμβατότητα και με άλλα σετ μικροεντολών. Υπενθυμίζουμε ότι βρισκόμαστε στα 2000 και οι μέθοδοι μείωσης της κατανάλωσης δεν είναι ιδιαίτερα εξεζητημένες, η δε Transmeta δεν είναι κανένας κατασκευαστικός κολοσσός και βασίζεται στην υποδομή της ΙΒΜ για να κατασκευάσει τους επεξεργαστές της.

Flybook: Το πιο πολυσυζητημένο «υπερφορητό» με καρδιά Transmeta

Oι αρχικές εκδόσεις του Crusoe ήταν το 5400 (500-800ΜHz, με μέγιστη κανάλωση 6Watt) για φορητούς υπολογιστές και το 3200 (333-400 MHz, με τυπική κατανάλωση κάτω από 1,5Watt) για άλλες συσκευές. Αργότερα, ο 5400 αντικαταστάθηκε από τον 5600 στα 500-700MHz, ο οποίος κατασκευαζόταν σε εργοστάσιο της ΙΒΜ με τεχνολογία 0,18 μικρών.

Η πράξη όμως αποδεικνύεται ότι απέχει αρκετά από τη θεωρία. Ο Crusoe δεν παρουσιάζει τόσο εντυπωσιακή απόδοση από πλευράς κατανάλωσης, εξασφαλίζοντας ελαφρώς μεγαλύτερη αυτοδυναμία από τους Pentium III-M. Δίχως ταυτόχρονα να λειτουργεί ικανοποιητικά το σύστημα συμβατότητας με την πλατφόρμα x86, καθώς και οι επιδόσεις είναι πολύ αργές (ανάλογες ενός Pentium II), αλλά και δεν είναι ικανός να εκτελέσει όλες τις εφαρμογές. Αργότερα, απέναντι στα υπερφορητά με Pentium-M τεχνολογίας ULV(Ultra-Low Voltage), ο Crusoe θα τα βρει σκούρα. Παρόλα αυτά, από την αρχή τυγχάνει σημαντικότατης υποστήριξης από τους κατασκευαστές υπολογιστών, μεταξύ των οποίων οι Compaq, Fujitsu-Siemens, HP, NEC, Sony και Toshiba.

Ίσως το πιο γνωστό όμως σύστημα με επεξεργαστή Crusoe, ήταν το Flybook A33i μίας άλλης μικρής εταιρείας από την Ταϊβάν, την Dialogue. Ένα subnotebook με αξιοζήλευτες δυνατότητες, καθώς διέθετε και touch screen αλλά και μπορούσε να δεχτεί SIM για να λειτουργήσει ως κινητό. Ωστόσο το Flybook ήταν οριακά ικανό σε όλα τα παραπάνω με δεδομένη την τιμή που κόστιζε (αρχικά €2.000). Η πραγματική του αυτονομία ήταν περίπου 3 ώρες, ενώ ο επεξεργαστής της Transmeta αποδείχτηκε η «αχίλλειος πτέρνα» του. Υπήρξε ιδανικό μόνο για πολύ ελαφρές εφαρμογές γραφείου, ενώ ακόμη και το απλό browsing στο Internet μπορούσε να το ζορίσει. Τελικά, στο διάδοχο μοντέλο του 2006, η Dialogue θα εγκαταλείψει τον Crusoe για να προσχωρήσει στο στρατόπεδο της Intel και συγκεκριμένα στους Pentium-M ULV.

Transmeta Crusoe.