ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 29 Μαΐου 1883, αποδίδεται η ευρεσιτεχνία ηλεκτρικός λαμπτήρας πυρακτώσεως (lightbulbs) στον Αμερικανό εφευρέτη Τόμας Έντισον (1847-1931). Πρόκειται για μία από τις δύο πιο σημαντικές εφευρέσεις του Έντισον, μαζί με το φωνογράφο, κι εκείνη που θα εκτοξεύσει τη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας από τα νοικοκυριά τις επόμενες δεκαετίες.

Ο Τόμας Έντισον, ήταν από πολύ νέος ανήσυχος και επινοητικός. Είναι ενδεικτικό ότι απολύθηκε από τηλεγραφητής στα τραίνα, όταν έγινε αντιληπτό ότι έστελνε σήματα με συσκευή δικής του επινοήσεως. Υποβάλει το αίτημα για την πρώτη του ευρεσιτεχνία σε ηλικία μόλις 21 ετών, κι έκτοτε δεν σταμάτησε να επινοεί νέες εφευρέσεις. Αξίζει να αναφερθεί ότι την ίδια ημέρα που του αποδόθηκαν οι ευρεσιτεχνίες (τέσσερις στο σύνολο) για τον ηλεκτρικό λαμπτήρα, ο Έντισον έλαβε άλλες τρεις πατέντες για εφαρμογές ηλεκτρικών κυκλωμάτων.

Ειδικότερα ο λαμπτήρας πυράκτωσης,  περιλαμβάνει ένα λεπτό μεταλλικό νήμα, από βαρύ, δύστηκτο μέταλλο, συνήθως βολφράμιο, τυλιγμένο σε σπείρες. Στις άκρες του, είναι συγκολλημένα δύο παχύτερα σύρματα όπου και εφαρμόζεται ηλεκτρική τάση, ούτως ώστε το νήμα να φωτοβολεί από τη θέρμανση του. Η κατασκευή αυτή περικλείεται από γυάλινο σφαιρικό περίβλημα και βρίσκεται σε περιβάλλον κενού, ή χαμηλής πίεσης αερίου.

Αντίγραφο της ευρεσιτεχνίας του Έντισον, για το σχεδιασμό του ηλεκτρικού λαμπτήρα.

Ο Έντισον δεν ήταν εκείνος που πρωτοσυνέλαβε την ιδέα. Ήδη από το 1802 έχει γίνει η πρώτη επίδειξη φωτισμού με πυράκτωση λεπτού σύρματος πλατίνας, από τον Σερ Χάμφρι Ντέιβι. Έκτοτε και ως το 1879, οπότε ο Έντισον επιδεικνύει τη δική του λάμπα, έχουν ήδη αποδοθεί περί τις 22 πατέντες για παρόμοιες εφαρμογές. Ο Έντισον όμως καταφέρνει να συνδυάσει όλα τα θετικά των προηγούμενων εφαρμογών, χωρίς κανένα από τα αρνητικά, έχοντας καταλήξει στο πιο αποδοτικό μεταλλικό στοιχείο και την πιο αποτελεσματική δημιουργία κενού εντός του λαμπτήρα, εξασφαλίζοντας και την απαραίτητη μακροζωία. Η λάμπα του Έντισον, που αποτελείται από ανθρακικό νήμα και ηλεκτρόδια από λευκόχρυσο. Στην πρώτη του υλοποίηση του 1879, ο λαμπτήρας αυτός λειτουργεί για 15 συνεχόμενες ώρες, ενώ ελάχιστους μήνες από όταν κερδίζει την πατέντα, καταφέρνει να φτιάξει μαζί με την ομάδα του λάμπα πυρακτώσεως  με διάρκεια ζωής τις 1.200 ώρες!

Ο λαμπτήρας πυράκτωσης άντεξε για πάνω από έναν αιώνα, καθώς από τα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα έχει αρχίσει να αποσύρεται διά νόμου στα περισσότερα κράτη του κόσμου (σ.σ. από το 2009 στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κοινοτική οδηγία), λόγω της έντονα ενεργοβόρας λειτουργίας του (90% της ενέργειας σπαταλιέται σε θερμότητα).

Να σημειώσουμε, ότι ο Τόμας Έντισον ίδρυσε την πρώτη εταιρεία παραγωγής και διάθεσης ηλεκτρικού ρεύματος στη Νέα Υόρκητ ο 1892, η οποία σταδιακά θα γίνει μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις ηλεκτρικής και ηλεκτρονικής τεχνολογίας στον κόσμο. Πρόκειται για την General Electric, η οποία κατά τη δεκαετία του ’60 θα αποτελέσει έναν από τους μεγαλύτερους ανταγωνιστές της ΙΒΜ στο χώρο των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ωστόσο, στις αρχές του 1970 θα αποσυρθεί από αυτήν την αγορά, πουλώντας το τμήμα υπολογιστών στην Honeywell.