ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 18 Νοεμβρίου 1996, κυκλοφορεί η πρώτη έκδοση (1.0) του λειτουργικού συστήματος της Microsoft, Windows CE (σήμερα Windows Embedded Compact). Μία σωστή προσπάθεια ενίσχυσης του ρόλου των υπολογιστών χειρός και με σχολαστική δουλειά τεσσάρων χρόνων, αλλά θα χρειαστεί ακόμη καιρός για να ωριμάσει.

Αν και η αρχική έκδοση Windows CE ήταν πρακτικά μία «ελαφρωμένη» εκδοχή των Windows 95, βάση συγκεκριμένων προδιαγραφών που είχε θέσει η Microsoft για τις λεγόμενες συσκευές HPC (handheld PC), για να φτάσει ως εκεί απαιτήθηκαν τέσσερα χρόνια, δύο ακυρωμένα project και μία θεμελιώδης αλλαγή αρχιτεκτονικής.

Τα Windows CE αναπτύχθηκαν από την ομάδα Pegasus, η οποία συγκροτήθηκε το 1995. Είχε προηγηθεί μία πολύ πρώιμη προσπάθεια της Microsoft, ήδη από το 1992, για τη διαμόρφωση ενός προτύπου tablet, με το όνομα WinPad. Παρόλο που σημαντικοί κατασκευαστές, όπως η Motorola και η Compaq, υποστήριξαν το εγχείρημα, η Microsoft αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει το 1994, λόγω της παρωχημένης 16μπιτης αρχιτεκτονικής που χρησιμοποιούσε, αδυνατώντας να καλύψει τις υψηλές απαιτήσεις του εγχειρήματος, όπως για παράδειγμα η αναγνώριση γραφικού χαρακτήρα. Ένα ακόμη πρότζεκτ που βοήθησε μεν στην ανάπτυξη των Windows CE, αλλά ακυρώθηκε, λόγω νεότητας και καθώς δεν μπορούσε ακόμη να πείσει το καταναλωτικό κοινό για την αναγκαιότητά του, ήταν οι συσκευές Pulsar. Ένα είδος pager για υπολογιστές. Δηλαδή συσκευές τσέπης που θα μπορούσαν να συνδέονται ασύρματα με τον υπολογιστή και να συγχρονίζουν επαφές, μηνύματα κ.α., καθώς και να είναι ικανές να εκτελέσουν βασικές εφαρμογές και διαδικασίες, χωρίς να αποτελούν αυτόνομους υπολογιστές. Τελικά, οι εξελίξεις πρόλαβαν την Microsoft, καθώς οι PSION και Apple μπόρεσαν να θέσουν τις βασικές προδιαγραφές για τους πρώτους υπολογιστές χειρός και PDA αντίστοιχα. Ωστόσο η εταιρεία άντλησε πολύ σημαντική τεχνογνωσία από τα δύο ακυρωμένα πρότζεκτ, την οποία και συγκέντρωσε η ομάδα Pegasus για την ανάπτυξη της πρώτης έκδοσης των Windows CE, 21 μήνες μετά τη συγκρότησή της.

Οι πρώτες δύο συσκευές με Windows CE, το 1996, ήταν οι Casio A-10 (φωτο) και NEC MobilePro 200.

Η έκδοση 1.0 των Windows CE, που ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο του 1996, αναπτύχθηκε στα 32 bit και πάνω στους κυριότερους επεξεργαστές αρχιτεκτονικής RISC που χρησιμοποιούνταν στους υπολογιστές χειρός της εποχής εκείνης. Το δε interface τους, ήταν δανεισμένο από τα Windows 95.

Αναλυτικότερα, οι προδιαγραφές του αρχικού προτύπου για τις συσκευές που θα μπορούσαν να τρέχουν Windows CE:

• Συσκευές τσέπης, διαστάσεων έως 18x10x2.5 εκατ. και βάρους έως 500 γρ.
• Δυνατότητα λειτουργίας με δύο μπαταρίες AA
• Πλήρες QWERTY πληκτρολόγιο, που θα περιλαμβάνει Ctrl, Alt και Shift
• Οθόνη αφής LCD, ανάλυσης 480×240 pixels, με 4 διαβαθμίσεις του γκρι (2 bpp)
• Ύπαρξη Stylus που θα χρησιμοποιείται όπως ένα mouse στην οθόνη αφής
• Ελάχιστη μνήμη RAM 2 MB και ROM 4 MB
• Οικογένειες επεξεργαστών Super H, MIPS 3000/4000
• Θύρες υπερύθρων (HPSIR), RS-232, PCMCIA
• Ενσωματωμένο κύκλωμα ήχου

Την εποχή που κυκλοφόρησε η πρώτη έκδοση, η Microsoft είχε συνάψει ήδη συμφωνία με έξι μεγάλους κατασκευαστές(Casio, Compaq, HP, LG, NEC και Philips). Μέχρι το τέλος του 1996 παρουσίαστηκαν μόνο δύο συσκευές με Windows CE στην αγορά, τα NEC MobilePro 200 και Casio Cassiopeia A-10. Οι υπόλοιποι κατασκευαστές άρχισαν σιγά-σιγά να τα αξιοποιούν από το 1997 και μετά.

Windows CE 5.0

Στην πάροδο του χρόνου τα Windows CE μετατράπηκαν πρακτικά στον πυρήνα λειτουργικών συστημάτων για φορητές συσκευές, PDA, smartphones κ.λπ. και έπαψαν να αποτελούν αυτόνομο OS. Οι απαιτήσεις του είναι εντελώς μινιμαλιστικές και μπορεί, θεωρητικά, να αξιοποιηθεί ακόμη και από συσκευές με μνήμη μόλις 1 ΜΒ. Ο πυρήνας αυτός έγινε βάση της ανάπτυξης των Windows Mobile το 2000, των οποίων την καρδιά συνεχίζει να αποτελεί έως και σήμερα. Ταυτόχρονα επιχείρησε να εκτοπίσει το πανίσχυρο Palm OS, μετά το 2000, χωρίς όμως να καταφέρει ποτέ να γίνει κυρίαρχη πλατφόρμα. Πλέον η επίσημη ονομασία τους είναι Embedded Compact 2013 και η πιο πρόφατη έκδοσή τους κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2013.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ WINDOWS CE

• CE 1.0 «Alder» (1996) – Θα μπορούσε να θεωρηθεί beta έκδοση. 32μπιτη πλατφόρμα βασισμένη στα Windows 95. Υποστηρίζει το πολύ συγκεκριμένο πρότυπο HPC, πάνω στο οποίο θα κατασκευάσουν τις πρώτες τους συσκευές οι συνεργαζόμενες εταιρείες.
  
• CE 2.0 «Birch» (1997) – Το λειτουργικό σύστημα γίνεται παραμετροποιήσιμο. Οι κατασκευαστές handheld PC αλλά και PDA, μπορούν να το φέρουν στα μέτρα των συσκευών τους. Υποστηρίζονται οι αρχιτεκτονικές επεξεργαστών ARM, MIPS, PowerPC, StrongARM, SuperH και x86.
• CE 3.0 «Cedar» (2000) – Σημαντικές αλλαγές στο interface, ώστε να καλύπτει πιο σωστά τον τρόπο χρήσης των συσκευών χειρός. Αποτελεί την πλατφόρμα των συσκευών Pocket PC, στοχεύοντας να ανατρέψει την παντοδυναμία του Palm OS. Είναι η πρώτη έκδοση με λειτουργία πραγματικού χρόνου (real time). Στον πυρήνα των 3.0 βασίστηκε η έκδοση Windows Mobile 2000
• CE 4.0 «Talisker» (2002) – Ενσωμάτωσε το .NET Framework κι έγινε η βάση για συσκευές Pocket PC 2003. Στον πυρήνα της υποέκδοσης 4.2 του Ιουνίου του 2003, βασίστηκαν τα Windows Mobile 2003 (για Pocket PC και smartphones)
• CE 5.0 «Macallan» (2004) – H πρώτη έκδοση με υποστήριξη 3D γραφικών (Direct3D Mobile). Στον πυρήνα των CE 5.0 βασίστηκαν οι έκδοσεις Windows Mobile 5 και 6
• CE 6.0 «Yamazaki» (2006) – Προσαρμογή στις νεότερες γενιές επεξεργαστών ARM. Aύξηση της διαχειριζόμενης από εφαρμογές μνήμης, από τα 32ΜΒ στα 2GB. Περαιτέρω υποστήριξη multimedia προτύπων (π.χ. DVD MPEG-2, HD-DVD).
• CE 7.0 (2011) – Είναι η πρώτη έκδοση που υποστηρίζει πολυπύρηνους επεξεργαστές, Bluetooth 3.0 και τεχνολογίες DRM (Digital Rights Management)