ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 16 Οκτωβρίου 1956, ολοκληρώνεται από τον Τζον Μπάκους μία από τις πρώτες γλώσσες προγραμματισμού υψηλού επιπέδου: Η FORTRAN που σχεδιάστηκε αρχικά για την επίλυση μαθηματικών προβλημάτων και χρησιμοποιείται κυρίως για επιστημονικούς σκοπούς.

Η απαρχή της γλώσσας FORTRAN βρίσκεται στο 1953, όταν ο μαθηματικός και επιστήμονας των υπολογιστών, Τζον Μπάκους, πρότεινε στην ΙΒΜ μία πιο πρακτική μέθοδο, σε σχέση με τη γλώσσα μηχανής, για τον προγραμματισμό του IBM 704 mainframe. Μαζί με μία ομάδα εννιά προγραμματιστών, ο Μπάκους ολοκλήρωσε τις προδιαγραφές της νέας γλώσσας προγραμματισμού το 1954 και δύο χρόνια αργότερα, στις 16 Οκτωβρίου του 1956, το πρώτο εγχειρίδιο(pdf) της FORTRAN. Για την κατασκευή του πρώτου compiler(μεταγλωττιστή) θα χρειαστούν μερικοί μήνες ακόμη, έως τον Απρίλιο του 1957.

Τζον Γουόρνερ Μπάκους (1924-2007): Μαθηματικός, δημιουργός της FORTRAN

Αρχικά, οι χρήστες ήταν αρκετά σκεπτικιστές σχετικά με την αποδοτικότητα μία ανώτερης γλώσσας, σε σχέση με την παραδοσιακή γλώσσα μηχανής. Ωστόσο, το γεγονός ότι η σύνταξη τηςFORTRAN οδηγούσε στον κατά 20 φορές μικρότερο φόρτο εργασίας στον προγραμματισμό, έκανε σύντομα τη γλώσσα αυτή αγαπητή. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τζόν Μπάκους, σε μία συνέντευξη του 1979 στο περιοδικό Think (επίσημο έντυπο των εργαζομένων της ΙΒΜ) δήλωσε:

«Η περισσότερη δουλειά μου οφείλεται στο γεγονός ότι είμαι τεμπέλης. Δεν μου άρεσε να γράφω προγράμματα και όταν εργαζόμουν στην εισαγωγή εντολών στον ΙΒΜ 701 για τον υπολογισμό των τροχιών βολών πυροβολικού, ξεκίνησα να δουλεύω ένα σύστημα που θα έκανε ευκολότερο τον προγραμματισμό».

Η FORTRANέτυχε μεγάλης υποστήριξης από επιστήμονες και, με την εξέλιξή της, καθώς διαχειριζόταν σύνθετα αριθμητικά δεδομένα έγινε ιδανική για τεχνικές εφαρμογές, όπως για παράδειγμα σε ηλεκτρολόγους και πολιτικούς μηχανικούς. Έως το 1960 αποτελούσε ήδη στάνταρ γλώσσα για υπολογιστές όπως οι ΙΒΜ 709, 640 και 7090. Τα επόμενα χρόνια η αποδοχή της επεκτάθηκε και σε ανταγωνιστές και ως το 1963 υπήρχαν ήδη 40 διαφορετικοί compilers.

Η εξέλιξη τηςFORTRAN συνεχίζεται έως σήμερα, παράλληλα με την εξέλιξη της τεχνολογίας των compilers. Με την έκδοση Basic FORTRAN66 παύει να εξαρτάται από τη μηχανή στην οποία καλείται να τρέξει, ενώ με την 77 οριστικοποιείται η μορφή της StandardFORTRAN. Mε τις εκδόσεις 90 και 95 η FORTRAN υιοθετεί νεότερες τεχνικές υπολογιστών και γλωσσών προγραμματισμού, όπως η δυναμική διαχείριση μνήμης και ο χωρισμός του κώδικα σε modules. Η FORTRANσυνεχίζει να αναπτύσσεται έως και τις ημέρες μας, περιλαμβάνοντας μοντέρνες τεχνικές, όπως για παράδειγμα ο αντικειμενοστρεφής προγραμματισμός. Παραμένει δε μία κατ’ αρχήν επιστημονική-μαθηματική γλώσσα της οποίας τις δυνατότητες εκμεταλλεύονται σύγχρονα super-computersγια πολύ σύνθετους υπολογισμούς, όπως τα κλιματικά και βιολογικά μοντέλα, οι κινήσεις ρευστών, και η πειραματική φυσική.

Τυποποιημένες Εκδόσεις FORTRAN

• FORTRAN-66
• FORTRAN-77
• FORTRAN-90
• FORTRAN-95
• FORTRAN2000
• FORTRAN2003
• FORTRAN2008